به شنیدن صدای زنگ در گوش، وز وز گفته می شود. وضعیت وزوز گوش، حالتی شایع است که در بین ۱۵ تا ۲۰ مردم جهان وجود دارد. وزوز گوش به خودی خود بیماری محسوب نمی شود، بلکه احتمالا نشانه ای از وجود یک بیماری زمینه ای مانند مشکلات شنوایی در سن بالا، صدمه به گوش با اختلالی در سیستم گردش خون می باشد.

با وجودی که وزوز گوش وضعیتی آزار دهنده برای شخص ایجاد می کند، اما عموما نشان دهنده ی مشکلی جدی نیست. وزوز گوش ممکن است با بالا رفتن سن شدیدتر بشود اما بیشتر افراد مبتلا می توانند از طریق درمان آن را بهبود دهند. در خیلی از موارد، درمان کردن بیماری زمینه ای، می تواند در بهبود شرایط بسیار موثر است. بقیه ی روش های درمانی نیز منجر به کاهش یا از بین رفتن کامل صدا می شود و فرد مبتلا کمتر متوجه صدای وزوز می شود. 

نشانه های وزوز گوش

فردی که مبتلا به وزوز گوش باشد، در لحظاتی که سکوت کامل بوده و هیچ صدای خارجی هم به گوش نمی رسد، اصواتی را خواهد شنید. از نشانه های وزوز گوش شنیدن صداهای زیر در داخل گوش است:

  • زنگ
  • ویبره
  • غرش
  • کلیک
  • فشفش
  • زمزمه

میزان بلندی صدای داخل گوش ممکن است از وزوزی آرام تا صدایی بلند متفاوت باشد، و همچنین ممکن است این صدا در هر دو گوش یا تنها یک گوش شنیده شود. در بعضی افراد ممکن است این صدا به قدری بلند باشد که امکان تمرکز و فهم صداهای دیگر را از شخص سلب کند. این صدا ممکن است بطور دائم در گوش شخص شنیده شود و یا گاهی خاموش شده و گاهی به گوش برسد.

انواع وزوز گوش

  1. وزوز ذهنی: این نوع وزوزی است که تنها خود شخص آن را می شنود و البته رایج ترین نوع وزوز نیز هست. این مشکل معمولا به دلیل اشکال در گوش خارجی، میانی و یا داخلی، و یا آسیب در اعصاب شنوایی و قسمتی از مغز که سیگنال های عصبی را تفسیر می کند، ایجاد می شود.
  2. وزوز حقیقی: در این وضعیت از وزوز گوش، علاوه بر خود شخص، پزشک متخصص نیز می تواند با معاینه ی شخص، صدای وزوز گوش او را بشنود. این نوع از وزوز، نادرتر بوده و به علت اختلال در عروق یا وجود مشکل در استخوان گوش میانی، و یا انقباض های عضلانی رخ بدهد.

چه زمانی باید به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کرد

اگر دچار مشکلات و علائم زیر بودید، بهتر است با یک پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مشورت کنید:

  • درصورتیکه دچار وزوز گوشی هستید که شما را اذیت میکند، به پزشک مراجعه کنید.
  • درصورتیکه بعد از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، مانند سرماخوردگی، دچار وزوز گوش شدید و وزوز گوش ظرف یک هفته خوب نشده است.
  • درصورتیکه وزوز گوش به صورت ناگهانی یا بدون علت مشخص رخ داده است.
  • درصورتیکه همراه با وزوز گوش دچار گیجی شده اید یا شنوایی خود را از دست داده اید.

دلایل وزوز گوش

بعضی بیماری ها ممکن است منجر به وزوز گوش و یا تشدید آن بشوند. در خیلی از موارد وزوز، علت بطور دقیق مشخص نیست.

یکی از دلایل رایج بروز وزوز گوش، صدمه به سلول موی گوش میانی است. موهای کوچک و ظریف گوش میانی متناسب با فشار موج صدا حرکت می کنند. حرکت این موها باعث تحریک سلول ها برای فرستادن سیگنال الکتریکی از اعصاب شنوایی به مغز می شود. مغز نیز این سیگنال را به عنوان صدا می شناسد. اگر موهای گوش میانی خم شود یا بشکند، سیگنال الکتریکی را به صورت تصادفی به مغز می فرستد و باعث وزوز گوش می شود.

ازجمله دیگر عوامل بروز وزوز گوش می توان به اختلال شنوایی، بیماری های مزمن و آسیب یا مشکلاتی که روی اعصاب گوش یا مرکز شنوایی مغز تاثیر میگذارد اشاره کرد.

از دیگر دلایل وزوز گوش که عموما بیشتر رایج هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کم شدن قدرت شنوایی به دلیل بالا رفتن سن: با بالاتر رفتن سن افراد، حدودا بعد از شصت سالگی، ممکن است قدرت شنوایی آنها کمتر شود. کم شدن قدرت شنوایی و در موارد حادتر، از دست دادن شنوایی ممکن است باعث بروز وزوز گوش بشود که در علم پزشکی به این مدل از ناشنوایی اصطلاحا "پیرگوشی" می گویند.
  • قرار گرفتن در مجاورت صداهای بسیار بلند: صداهای بسیار بلند از جمله، صدای تجهیزات و ماشین آلات سنگین، اره برقی یا سلاح های گرم می تواند منجر به بروز ناشنوایی و در امتداد آن، وزوز گوش بشود. استفاده طولانی مدت و مداوم از دستگاه های پخش موسیقی مانند MP3 Player، یا آیپاد و ... خصوصا با صدای بلند و بیش از حد استاندارد، می تواند باعث از دست دادن شنوایی بشود. اگر شما برای مدت محدودی در معرض صداهای بسیار بلند قرار بگیرید، برای مثال حضور در یک کارخانه یا یک کنسرت، ممکن است برای مدت محدودی دچار وزوز گوش بشوید، که پس از مدتی از بین رفته و شنوایی شما بازخواهد گشت. 
  • انسداد جرم گوش: جرم گوش وظیفه ی محافظت از مجرای گوش بوسیله ی جذب گرد و خاک و کند کردن روند رشد باکتری را به عهده دارد. اگر مقدار زیادی جرم در گوش فرد انباشته شود، تمیز کردن آن بصورت طبیعی مشکل خواهد بود و فرد را در شنوایی دچار اشکال خواهد کرد. یا در موارد جدی تر ممکن است به پرده ی گوش شخص آسیب زده و باعث ایجاد وزوز در گوش فرد بشود.
  • تغییر در استخوان گوش: خشک شدن استخوان های گوش میانی یا اتواسکلرز می تواند بر شنوایی فرد تاثیر گذاشته و باعث وزوز در گوش فرد بشوند. این مشکل که عموما بخاطر رشد غیر عادی استخوان اتفاق می افتد، در اگثر موارد ارثی است.

از دلایل دیگری که نادرتر بوده و کمتر اتفاق می افتند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • بیماری منییر: یکی از دلایل وزوز گوش، ممکن است وجود بیماری منییر باشد. از نشانه های اولیه ی این بیماری می توان به وزوز گوش اشاره کرد. این بیماری نوعی اختلال در گوش میانی است که بر اثر فشار غیر عادی مایع گوش میانی بروز می کند.
  • اختلال TMJ: نوعی اختلال در مفصل گیجگاهی که در دو طرف سر و رو به روی گوش، جاییکه فک به جمجمه می رسد، قرار دارد است. این اختلال می تواند باعث ایجاد وزوز گوش در فرد مبتلا بشود.
  • صدمه و جراحت در سر یا گردن: تروما سر یا یا گردن می تواند باعث بروز مشکل در گوش میانی، اعصاب شنوایی یا عملکرد مغز در شنوایی بشود. هریک از این مشکلات می تواند منجر به وزوز گوش در فرد مبتلا بشود.
  • وجود تومور در بافت عصبی گوش: ممکن است در عصب جمجمه ای که از مغز تا گوش میانی کشیده می شود، و مسئول کنترل تعادل و شنوایی فرد است، توموری خوش خیم ایجاد بشود که به آن شوانومای وستیبولار نیز گفته می شود. این وضعیت ممکن است در یکی از گوش ها وزوز ایجاد کند. 
  • اختلال در لوله استاش: در این اختلال، لوله ی گوش که وصل کننده ی گوش میانی به حلق فوقانی می باشد، منبسط باقی مانده و احساس پر بودن گوش را در شخص ایجاد کند. از دلایل بوجود آمدن این اختلال می توان به حاملگی، کاهش وزن زیاد، و یا رادیوتراپی اشاره کرد.
  • گرفتگی عضلات گوش میانی: انقباض عضله ی گوش میانی می تواند باعث ایجاد وزوز گوش، از دست دادن شنوایی و یا احساس پر بودن گوش بشود. این حالت ممکن است بدون دلیلی مشخص بوجود بیاید، و یا ممکن است بیماری های عصبی مانند اسکلروز چندگانه باعث بوجود آمدن آن بشود.